Phim Nhật Bản mang nhiều màu sắc độc đáo riêng biệt tạo nên cái nôi của điện ảnh thế giới nói chung và của Châu Á nói riêng. Điện ảnh Nhật Bản đã nhanh chóng bắt kịp xu hướng làm phim của thế giới và là một trong những đất nước đầu tiên của Châu Á sản xuất phim. Khi bộ phim Rashomon của Akira Kurosawa thắng giả Golden Lion tại Venice năm 1951, đó là lời khẳng định cho vị thế của ngành điện ảnh Nhật Bản trên thế giới.
Ngành công nghiệp điện ảnh của Nhật Bản đã nở rộ trong nước, nhưng những thành quả của Yasujiro Ozu, Kenji Mizoguchi, Akira Kurosawa,… mới thật sự giúp giữ vững vị thế của phim Nhật Bản trên bản đồ phim ảnh quốc tế. Giai đoạn “Châu Á cực đoan” ghi dấu ấn với thể loại phim kinh dị đen tối tạo nên một thế hệ những nhà làm phim độc đáo. Trong 20 năm tiếp theo, Nhật Bản tiếp tục sản xuất đều đặn một lượng lớn các phim bom tấn, cũng như những bộ phim nghệ thuật ân tượng.
Sau đây là top 25 phim Nhật Bản hay nhất trong thế kỉ 21, để mang tính khách quan, chúng tôi chỉ chọn mỗi đạo diễn một tác phẩm:
1. Battle Royale của đạo diễn Kinji Fukasaku (2000)
Bộ phim cuối cùng của đạo diễn Kinji Fukasaku đã biến cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng của Koushun Takami thành một bộ phim tâm lý dành cho thanh thiếu niên cực kỳ bạo lực. Tatsuya Fujiwara và Chiaki Kuriyama là một trong những học sinh trung học được chuyển đến một hòn đảo xa xôi và được lệnh phải chiến đấu với nhau cho đến khi chỉ còn một người sống sót.
Battle Royale, bộ phim Nhật Bản đã trở thành một cơn sốt trên toàn cầu sau khi được công chiếu tại hơn 200 rạp khắp Tokyo năm 2000. Dù phim được xếp vào loại R-15 vốn hiếm tại Nhật Bản, Battle Royale lại nằm trong danh sách những bộ phim có doanh thu cao nhất tại Nhật Bản trong 6 tuần kể từ khi công chiếu. Sau đó phim được phát hành tại 22 quốc gia khác trên thế giới, đạt doanh thu xấp xỉ 30 triệu USD tại 8 quốc gia.
2. Pulse của đạo diễn Kiyoshi Kurosawa (2001)
Được cho là đỉnh cao của làn sóng kinh dị Nhật Bản, làm lu mờ cả những cảm giác kinh hoàng tột độ của Ring và Audition. Câu chuyện đáng sợ của đạo diễn Kiyoshi Kurosawa về một trang web bị ma ám, tiết lộ bóng ma cho những ai dám thử, cảnh báo một cách rõ ràng về sự ảnh hưởng của công nghệ mới đang xâm chiếm cuộc sống của chúng ta. Bộ phim được giới phê bình đón nhận nồng nhiệt và có lượng người theo dõi khá lớn. Một phiên bản làm lại của Mỹ, cũng có tên là Pulse, ra mắt vào năm 2006 và thêm hai phần tiếp theo sau đó.
3. Visitor Q của đạo diễn Takashi Miike (2001)
Takashi Miike được mệnh danh là ông vua của thể loại phim Nhật Bản đổ máu, với danh tiếng nổi trội trong nghề khi đã làm qua mọi thể loại phim nhưng không có gì có thể đạt được mức độ kinh dị, phá vỡ qui chuẩn đạo đức như Visitor Q. Đây là một phim hài đen Nhật Bản được làm lại từ phim Theorem của Pier Paolo Pasolini. Visitor Q nói về một gia đình bị một một nhóm kẻ lạ mặt, thú tính tấn công với những thước phim kinh hoàn về những cảnh giết người và hỗn loạn.
4. Spirited Away của đạo diễn Hayao Miyazaki (2001)
Bộ phim Nhật Bản đoạt giải Oscar này đã mang phép màu của thần thoại Nhật Bản qua những thước phim hoạt hình của Studio Ghibli đến với cả thế giới. Câu chuyện thần tiên của đạo diễn Hayao Miyazaki xoay quanh cô bé 10 tuổi Chihiro, sau khi cô bị lạc vào một thế giới kì bí của những thế lực vô hình trên thế giới.
5. All About Lily Chou-Chou của đạo diễn Shunji Iwai (2001)
Bộ phim Nhật Bản này đã mang đến những bước ngoặt đẹp đến đau dớn và tàn bạo đến kinh ngạc, đạo diễn Shunji Iwai vẽ về một sự sụp đổ tình bạn giữa hai thiếu niên rắc rối. Khi một người biến thành một kẻ bắt nạt hung ác, người kia rút lui vào cuộc sống hướng nội, chỉ có thể được xoa dịu bằng âm nhạc thanh tao của ca sĩ Lily Chou-Chou.
6. Dark Water của đạo diễn Hideo Nakata (2002)
Hideo Nakata chưa bao giờ lấy lại được thành công đáng kinh ngạc của Ring, mặc dù anh ấy đã đến rất gần với câu chuyện kinh hoàng về một người phụ nữ ly hôn trẻ tuổi (Hitomi Kuroki), chuyển đến một căn hộ mới với cô con gái nhỏ. Chỉ vì mảng trần ẩm ướt ngày càng tăng lên mà nó đã làm khuấy động thế giới tâm linh đang ẩn nấp trong căn nhà.
7. The Twilight Samurai của đạo diễn Yoji Yamada (2002)
Chiến thắng 12 Giải thưởng Viện Hàn Lâm Nhật Bản, sử thi cổ trang của nhà làm phim bậc thầy Yoji Yamada kể câu chuyện đau lòng về một samurai góa phụ, cấp thấp (Hiroyuki Sanada) đang phải vật lộn để chăm sóc cho người mẹ ốm yếu và hai cô con gái nhỏ. Bị lôi kéo một cách miễn cưỡng trở lại một cuộc sống bạo lực.
8. Zatoichi của đạo diễn Takeshi Kitano (2003)
Theo đuổi phong cách tối giản trong các bộ phim truyền hình yakuza, đạo diễn đạo diễn Takeshi Kitano đã hồi sinh loạt phim truyền hình và điện ảnh samurai kinh điển về Zatoichi. Mô tả lại thời kì hoàng kim cực kì chi tiết với những màn đấu kinh điển và đẹp mắt mang đến cho bộ phim những hình ảnh vô cùng mãn nhãn. Khi Zatoichi xuất hiện trên màn ảnh, bộ phim đã bùng nổ cơn thịnh nộ rực rỡ trong những pha hành động khó quên.
9. The Taste Of Tea của đạo diễn Nobuhiko Obayashi (2004)
Đề cao chủ nghĩa siêu thực trong các bộ phim Nhật Bản của Nobuhiko Obayashi, bộ phim tâm lý kỳ quặc thú vị của đạo diễn Katsuhito Ishii kể về một gia đình nông thôn bình thường khi họ điều hướng những cảm xúc và thử thách nghề nghiệp vào cuộc sống của chính họ.
10. Linda Linda Linda của đạo diễn Nobuhiro Yamashita (2005)
Linda Linda Linda, tên của bộ phim được lấy cảm hứng từ bài hát nổi tiếng của Blue Hearts. Phim có sự tham gia của Bae Doona, Aki Maeda, Yu Kashii và Shiori Sekine (của ban nhạc Base Ball Bear) trong vai những thanh thiếu niên thành lập ban nhạc chuyên cover các bài hát của ban nhạc punk rock Nhật Bản. Những màn trình diễn bởi một ban nhạc rock tuổi teen toàn nữ, những tình huống nhẹ nhàng của bộ phim đã đem đến sự thành công. Phim từng đứng vị trí thứ 6 trong danh sách 10 bộ phim hay nhất năm 2005 tại Nhật Bản của bảng xếp hạng Kinema Junpo lần thứ 79.
11. Paprika của đạo diễn Satoshi Kon (2006)
Paprika là một bộ phim Nhật Bản thuộc thể loại hoạt hình kinh dị tâm lý khoa học viễn tưởng năm 2006 do Satoshi Kon đồng sáng tác và đạo diễn, dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên năm 1993 của Yasutaka Tsutsuicủa. Bộ phim nổi tiếng này đã được Christopher Nolan lấy cảm hứng cho siêu phẩm Inception. Những hình ảnh giả tưởng hack não của Paprika xoay quanh một cảnh sát và một nhà tâm lý học vào một mạng lưới của giấc mơ, để phá vụ án mạng liên quan đến một thí nghiệm có thể hủy diệt cả nhân loại.
12. The Magic Hour của đạo diễn Koki Mitani (2008)
Trong nhiếp ảnh và điện ảnh, The Magic Hour chỉ là một khoảnh khắc và là thời điểm đẹp nhất trong ngày, khi ánh hoàng hôn rực rỡ xung quanh. Nói rộng ra trong phim này, nó có nghĩa là “những năm tháng lấp lánh nhất trong cuộc đời mỗi người”.
Đạo diễn Koki Mitani đã đạt được thành tích vàng với những trò đùa nổi tiếng về thế giới xã hội đen, những kẻ tệ hại và những nhà làm phim. Bộ phim này đánh dấu lần xuất hiện cuối cùng của Kon Ichikawa và được dành tặng để tưởng nhớ ông. Koichi Sato tỏa sáng với vai diễn một diễn viên đang gặp khó khăn, được đóng vai một sát thủ huyền thoại trong bộ phim mà anh ấy tin là một bộ phim mới. Anh ta không nhận ra những kẻ lưu manh khác mới thực sự là mối nguy.
13. Love Exposure của đạo diễn Sion Sono (2008)
Một nỗ lực sai lầm để xoa dịu người cha của một thiếu niên cá biệt (Takahiro Nishijima). Cậu thanh niên này bắt tay vào tìm kiếm những cách thức phạm tội mới, đưa anh ta tiếp xúc với những tên trộm, những những tú bà, một giáo phái độc ác và cả cô gái trong mộng của anh ta.
Love Exposure là một bộ phim nghệ thuật hài kịch của Nhật Bản năm 2008 do Sion Sono viết kịch bản và đạo diễn. Bộ phim đã gây được tiếng vang lớn trong các liên hoan phim trên thế giới với thời lượng kéo dài 4 tiếng và các chủ đề bao gồm tình yêu, gia đình, sắc dục, tôn giáo và tội phạm chụp ảnh hở hang.
14. Fish Story của đạo diễn Yoshihiro Nakamura (2009)
Punk rock có thể cứu thế giới không? Trong câu chuyện được chế tác một cách chuyên nghiệp đạo diễn Yoshihiro Nakamura, đan xen cuộc sống của những nhân viên cửa hàng băng đĩa, tài xế taxi, những kẻ khủng bố và phi hành gia trong suốt bốn thập kỷ, một đoạn ghi âm đầy bụi về một vệt đá mờ có thể chứng minh vai trò then chốt trong việc cứu Trái đất khỏi một tiểu hành tinh khổng lồ.
15. Symbol của đạo diễn Hitoshi Matsumoto (2009)
Symbol là một bộ phim Nhật Bản năm 2009 do Hitoshi Matsumoto đạo diễn và đóng vai chính. Bộ phim đã thể hiện trọn vẹn được chất hài kịch thiên bẩm của Matsumoto khi đan xen sự nghiệp chật vật của một người đàn ông Mexico với hình ảnh một người đàn ông mặc đồ ngủ thoát khỏi một căn phòng tưởng như vô dụng. Bộ phim bị khán giả Nhật Bản đoán nhận một cách tiêu cực, tuy nhiên, nó đã nhận được phản ứng nồng nhiệt đáng ngạc nhiên ở phương Tây.
16. Confessions của đạo diễn Tetsuya Nakashima (2010)
Bộ phim Nhật Bản đầy tính nghệ thuật của Tetsuya Nakashima về sự thương tiếc và trả thù là một tác phẩm gây sốc cả về hình thức lẫn mặt hình ảnh. Takako Matsu là một giáo viên trẻ và một người mẹ đau buồn thề sẽ trả thù chính những học sinh của mình, người mà cô tin rằng phải chịu trách nhiệm cho cái chết của đứa con gái sơ sinh mà mình phải mang nặng đẻ đau.
17. Kotoko của đạo diễn Shinya Tsukamoto (2011)
Nhạc sĩ Cocco đã viết, thiết kế và đóng vai chính trong phim, kể về câu chuyện một người mẹ đơn thân mắc chứng suy nhược thần kinh và bị chia cách khỏi đứa con của mình. Để vượt qua những điều tồi tệ đó, cô đã tìm đến âm nhạc và xem đó là lối thoát duy nhất của mình.
Một tiểu thuyết gia từng đoạt giải thưởng (Tsukamoto) tình cờ nghe được tiếng hát của cô khi đi xe buýt và sau đó cặp đôi nảy sinh một mối quan hệ đầy biến động.
18. Wolf Children của đạo diễn Mamoru Hosoda (2012)
Mamoru Hosoda, người được truyền cảm hứng bởi các bộ phim của Hayao Miyazaki, rõ ràng mang những ảnh hưởng đó một cách tự hào trong cuộc đấu tranh tình mẫu tử tuyệt đẹp từ Wolf Children. Nội dung phim kể về một người mẹ trẻ đơn thân nuôi hai đứa con nửa người-nửa sói Ame và Yuki sau khi người cha là sói của chúng qua đời.
19. The Story of Yonosuke của đạo diễn Shuichi Okita (2013)
The Story Of Yonosuke, một phim Nhật Bản của đạo diễn Shuichi Okita lấy bối cảnh những năm 1980, kể về Yonosuke Yokomichi (Kengo Kora) là một sinh viên đại học, có trái tim ấm áp, đến từ thành phố cảng Nagasaki. Chính tính cách khiêm tốn và ngây thơ của anh đã mang lại hạnh phúc và sự ấm áp cho tất cả những người anh ta gặp.
Những cuộc gặp gỡ, tình bạn và những mối tình lãng mạn này được ghi lại trong một bộ sưu tập những hồi ức ấm lòng trong bản chuyển thể thú vị từ cuốn tiểu thuyết bán chạy nhất của Shuichi Yoshida.
20. The Tale Of The Princess Kaguya của đạo diễn Isao Takahata (2013)
The Tale Of The Princess Kaguya, bộ phim cuối cùng của đạo diễn Isao Takahata, ông đã chuyển thể The Tale Of The Wood Cutter thành một kiệt tác, được tạo nên từ những bức tranh hoạt hình màu nước đẹp đến mê hồn. Phim kể về việc người nông dân nghèo khổ phát hiện phép thuật của nàng tiên Kaguya có thể mang lại cho họ sự giàu có, nhưng cô sớm trở thành con mồi của những kẻ giàu có và quyền lực.
21. Wood Job! của đạo diễn Shinobu Yaguchi (2014)
Trong bộ phim Nhật Bản khai thác đề tài nông thôn và thành thị kinh điển này, sinh viên rớt đại học Shota Sometani đã thiếu suy nghĩ đăng ký vào một chương trình đào tạo về lâm nghiệp sau khi nhìn thấy khuôn mặt của Masami Nagasawa trên một tấm áp phích. Lúc đầu rất hối hận, cuối cùng anh ấy dần yêu thích công việc mới của mình, gắn bó với cộng đồng và thậm chí cả những nghi thức lễ hội kỳ lạ của họ.
22. 100 Yen Love của đạo diễn Masaharu Take (2014)
100 Yen Love là một bộ phim truyền hình thể thao Nhật Bản của đạo diễn Masaharu Take và có sự tham gia của Sakura Ando. Chính màn trình diễn xuất xắc của Sakura Ando đã thúc đẩy bộ phim của đạo diễn Masaharu Take truyền cảm hứng đến nhiều người xem. Sakura Ando diễn tả hình ảnh cô gái ba mươi tuổi lười biếng thề sẽ xoay chuyển cuộc đời bằng cách tham gia một phòng tập đấm bốc.
Và những gì tiếp theo của bộ phim là một chuyến tàu lượn siêu tốc đầy phấn khích, bên trong và bên ngoài sàn đấu, khi chúng ta chứng kiến sự biến đổi thể chất và cảm xúc đáng kinh ngạc của nữ diễn viên.
23. I Am a Hero của đạo diễn Shinsuke Sato (2015)
Chứng minh rằng vẫn còn nhu cầu của khán giả cho thể loại phim zombie, bản chuyển thể mang tính giải trí nổi loạn của đạo diên Shinsuke Sato từ manga của Kengo Hanazawa cân bằng hoàn hảo giữa tiếng cười và nỗi sợ. Phim miêu tả một họa sĩ truyện tranh ẩn dật (Yo Oizumi), đắm chìm trong sự tưởng tượng mình là anh hùng, tìm thấy tiếng gọi thực sự của bản thân khi xác sống tràn qua Tokyo.
24. Your Name của đạo diễn Makoto Shinkai (2016)
Sau nhiều năm mòn mỏi trong sự mù mịt trong nghề nghiệp, cuối cùng thiên tài Makoto Shinkai đã được công nhận với bộ phim Nhật Bản đạt doanh thu phòng vé khổng lồ này.
Một câu chuyện tình yêu khải huyền trải dài xuyên thời gian và không gian, hoán đổi thân xác giữa nông thôn và thành thị được hiện thực hóa một cách sống động. Bộ phim gây ấn tượng mạnh với phong cách hoạt hình chân thực và nhạc phim truyền cảm từ nhóm nhạc nam Radwimps.
25. Shoplifters của đạo diễn Hirokazu Koreeda (2018)
Sở hữu hàng loạt kiệt tác không thể chối cãi, đạo diễn Hirokazu Koreeda đã giành được giải Palme d’Or tại Liên hoan phim Cannes nhờ câu chuyện hoàn hảo của anh về một tầng lớp khó khăn mà phần lớn xã hội Nhật Bản phớt lờ.
Nội dung phim kể về một gia đình sống bằng nghề ăn cắp đồ ở cửa hàng khi họ phải sống một cuộc sống nghèo khổ. Từ dàn diễn viên hoàn hảo cho đến sự hình tượng của thiên nhiên và sự trưởng thành, Shoplifters đã thể hiện một cách hoàn hảo, không bị mắc một lỗi nào cả.
